14/11/2006
Οι προσαρμογές
Στα παλιότερα έργα των Χιονιαδιτών αγιογράφων, ακολουθείται το βυζαντινό ύφος, αυτό που κυριαρχεί σ' ολόκληρο τον Ορθόδοξο χώρο.
Το πρώτο μισό του 19ου και κυρίως το δεύτερο μισό του ιδίου αιώνα και στις αρχές του 20ου, που αλλάζουν οι κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές συνθήκες και επομένως και τα πρότυπα στην τέχνη, αναγκάζονται και αυτοί σιγά - σιγά να προσαρμοστούν.
Στην αρχή αντιδρούν μέσα από την τέχνη τους και προσπαθούν να «παντρέψουν» τις νέες τάσεις και τους ρυθμούς με τα τοπικά στοιχεία, με αρκετή επιτυχία.
Όσο κι αν το πρότυπο είναι ξενόφερτο, η επιλογή του αλλά και η συμπεριφορά σ αυτό καθορίζονται από ιθαγενείς παράγοντες. Δηλαδή το «πάντρεμα» των επιδράσεων με τα τοπικά στοιχεία είναι στο χέρι, κατά κυριολεξία, του ζωγράφου, ο οποίος τελικά μας παραδίδει καταπληκτικά έργα.
Οι χειροτέχνες ζωγράφοι επηρεάζονται και από το πολιτιστικό κλίμα της κοινωνίας μέσα στην οποία εργάζονται, γι αυτό, όπως διαπιστώνουμε, τα θέματά τους έχουν άλλη μεταχείριση στα Ζαγοροχώρια και άλλη στα μεγάλα αστικά ή ημιαστικά κέντρα.
Όπως μας δείχνουν τα διάφορα εκκλησιαστικά και κοσμικά έργα, το προσωπικό ύφος και το τοπικό χρώμα δεν απουσιάζουν από πουθενά, αφού παρατηρείται έντονη προσπάθεια, χωρίς πάντα θετικό αποτέλεσμα, να αφομοιωθούν τα νέα μοτίβα από τον όλο χαρακτήρα των έργων τους και να μετριαστούν από την έντονη παραδοσιακή τους αντίληψη.
Οι πελάτες και οι παραγγελίες που κάνουν, με βάση την κουλτούρα που κουβαλάνε, παίζουν καθοριστικό ρόλο. Η καλλιτεχνική τους αισθητική τελικά αντανακλάται, άλλοτε σε μικρότερο και άλλοτε σε μεγαλύτερο βαθμό, στα έργα που παραγγέλλουν.
Σχετική βιβλιογραφία.
|