06/09/2007
ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ ΥΦΑΝΤΩΝ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ
Χαρακτηριστική είναι η διακόσμηση των μπερντέδων που χρησιμοποιούνται για παραπετάσματα και αποτελούνται από τρία φύλλα. Κοσμείται με είδος καμάρας στο κεντρικό του φύλλο, που θυμίζει κόγχη (mihrab), καθώς ο μπερντές έλκει την καταγωγή του από την Τουρκία. Η καμάρα συμβολικά χωρίζει τον ουρανό από τη γη.
ʼλλα αγαπημένα θέματα είναι τα φυτικά. Ενδεικτικά αναφέρουμε το κυπαρίσσι που αναφέρεται ως «δέντρο της ζωής», το μήλο σύμβολο ευημερίας, λουλούδια, φύλλα κ.ά. Σχηματοποιημένα γεωμετρικά κοσμήματα είναι τα κτενοειδή μοτίβα, τριγωνικά μοτίβα (αγκάθια), οξυκόρυφα τρίγωνα που ονομάζονται πριόνια, ανεστραμμένα τρίγωνα (γλάστρες ή ελένια), σχήμα αλυσίδας.
Συμβολικό θέμα είναι το λεγόμενο «κλειδί», σιγμοειδές σχέδιο, γιατί κατά μία εκδοχή παραπέμπει στο κλειδί της Πόλης και κατά μία άλλη θυμίζει τα μεγάλα κλειδιά που είχαν τα σπίτια, ενώ τέλος είναι το σύμβολο του δεσμού και της ψυχικής ένωσης.
Στα υφαντά που σχετίζονται με την τελετουργία του γάμου παριστάνονται έφιππες μορφές που είναι ο γαμπρός και η νύφη, λουλούδια, κλάρες. Χαρακτηριστικός είναι ο μπερντές που δίνει η πεθερά στους νεόνυμφους.
Σταυροί και φίδια στις ποδιές λειτουργούν αποτροπαϊκά του κακού για αυτόν που τα φορά. ʼλλα ζώα όπως πρόβατα απαντώνται σε υφαντά αλλά ποτέ σε μπουχαροποδιές (τζακοποδιές).
Πιο απλή διακόσμηση είναι η ριγωτή. Υπάρχουν και αδιακόσμητα υφαντά για πιο απλές καθημερινές ανάγκες.
Υπάρχουν άπειρες παραλλαγές των βασικών κοσμημάτων, και άπειρες ονομασίες για το ίδιο θέμα. Τα διακοσμητικά μοτίβα όπως και οι φόρμες και οι τεχνικές δεν εξελίσσονται γρήγορα. Για την ακρίβεια κάθε τι που παραδίδεται από γενιά σε γενιά πολύ λίγο διαφοροποιείται.
|