10/09/2007
ΣΥΡΡΑΚΟ ΚΑΙ ΚΑΛΑΡΡΥΤΕΣ

comitech

προεπισκόπηση εκτύπωσης

Εκτός από τα Γιάννενα, έως και το 1821 ακμάζουν δύο άλλα ορεινά κέντρα, το Συρράκο και οι Καλλαρύτες. Αρχικά οι κάτοικοί τους ασχολήθηκαν με την κτηνοτροφία. Με τον καιρό, όμως, έγιναν έμποροι και αναπτύχθηκαν τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και στον ευρύτερο ευρωπαϊκό και όχι μόνο χώρο (Οδησσό, Τριέστι, Κωνσταντινούπολη, Ρώμη, Βιέννη, Αίγυπτο, Θεσσαλονίκη). Απόρροια των εμπορικών αυτών δραστηριοτήτων ήταν η αθρόα εισροή χρημάτων αλλά και η ανάγκη μόρφωσης, η οποία οδήγησε το 1777 στη δημιουργία σχολείου. Ενδεικτικό του μορφωτικού επιπέδου αποτελεί η αναφορά του γάλλου προξένου στα Ιωάννινα Pouqueville στα 1815, ότι συνάντησε στους Καλαρρύτες ανθρώπους να μιλούν ξένες γλώσσες και μπήκε σε προσωπικές βιβλιοθήκες με ποικίλα και σημαντικά βιβλία. Την ανάπτυξη αυτή των δύο χωριών μαρτυρά και η πληθυσμιακή τους κατάσταση. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1820 οι Καλαρρύτες έχουν σχεδόν 3.000 κατοίκους (2956).
Ανάμεσα στις εμπορικές τους δραστηριότητες συμπεριλαμβάνεται η κατασκευή και πώληση αργυρών αντικειμένων. Η ανάπτυξη της αργυροχρυσοχοϊκής τέχνης στα δύο αυτά χωριά φθάνει σε υψηλό επίπεδο στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Τότε εργάζονται εκεί ο αρχιχρυσοχόος του Αλή Πασά Τζημούρης, ο Μπάφας, ο Παπαγεωργίου, ο Βούλγαρης, ο Παπαμόσχος και άλλοι. Τα δημιουργήματα των πολύ γνωστών αυτών μαστόρων ταξιδεύουν σε όλη την οθωμανική επικράτεια ενώ δημιουργείται ένας μύθος γύρω από το όνομά τους.
Η ανάπτυξη αυτή σταματά το καλοκαίρι του 1821, όταν τουρκαλβανικά στρατεύματα λεηλατούν και καταστρέφουν τα δύο χωριά. Αυτοί που σώθηκαν διασκορπίστηκαν κυρίως στα Επτάνησα και λίγοι επέστρεψαν αργότερα για να κατοικήσουν τις πατρογικές τους εστίες. Έτσι μία πολύ σημαντική εστία της αργυροχρυσοχοϊκής τέχνης καταστράφηκε ολοσχερώς και δεν κατέστη δυνατή η αναβίωσή της στα χρόνια που ακολούθησαν στα σχεδόν έρημα και οικονομικά εξαντλημένα αυτά κέντρα.