06/02/2008
ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΟΝΙΤΣΑΣ/ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
Μονή Κλαδόρμης:
ΒΑ της Φούρκας ένα κατηφορικό μονοπάτι περνάει διαδοχικά δυο γεφυράκια πάνω σε έναν παραπόταμο του Σαραντάπορου, ένα δάσος από ρόμπολα, δυο πηγές, που στερεύουν το καλοκαίρι, για να φτάσει σε ένα δάσος από δρυς. Στο τέλος αυτής της μαγευτικής διαδρομής: η μονή Κλαδόρμης. Το υπέρθυρο της δυτικής πλευράς του καθολικού της φέρει κτιτορική επιγραφή με χρονολογία 1747. Ενδιαφέρουσες οι εικόνες της Παναγίας της Γαλακτοφορούσας (1702) και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (1681). Μια χοντρή αλυσίδα στον νάρθηκα θυμίζει έναν από τους παλιούς τρόπους θεραπείας των ψυχασθενών : με αυτήν έδεναν τους δαιμονισμένους
Την εποχή της ακμής της η μονή συντηρούσε το σχολείο της Φούρκας. Σταθμός διακομιδής τραυματιών κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, έγινε μάρτυρας τραγικών γεγονότων ως ανταρτοδικείο κατά τον εμφύλιο.
Επισκέψιμη. Το κλειδί προμηθεύουν οι επίτροποι του Αγ. Νικολάου Φούρκας.
Γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
*αρχιτεκτονική, μονή, αγιογραφία, ιστορία
Μονή Μόλιστας:
Σε μια κατάφυτη πλαγιά του Σμόλικα, 300 μ. από το ομώνυμο χωριό, η μονή Μόλιστας ανοίγει φιλόξενα την μεγαλόπρεπη πύλη της στον επισκέπτη. Ο φρουριακού τύπου περίβολος, οι πολεμίστρες, τα κελιά, ο ξενώνας, και η περίφημη κρεβάτα του Μπέη, κτήριο - προσφορά κάποιου μπέη που θεράπευσε η θεία χάρη, μαζί με το καθολικό του 1819 δίνουν μια ιδέα για το πώς ήταν τα μοναστηριακά συγκροτήματα της περιοχής. Το καθολικό ξεχωρίζει από την είσοδο με τις φυτικές παραστάσεις και το τοξωτό υπέρθυρο, τα πέτρινα μανουάλια του και τα κειμήλια του.
Εδώ, έβρισκαν κάποτε θεραπεία όσοι έπασχαν από ψυχικά νοσήματα και επιληψία.
Αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου, η μονή γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου.
Λειτουργεί ως ανδρικό μοναστήρι με μικρό αριθμό μοναχών
*αρχιτεκτονική, μονή
Μονή Οσίου Νικάνορα:
Σκαρφαλωμένη στην κορυφή ενός κάθετου βράχου η μονή του Οσίου Νικάνορα θυμίζει Μετέωρα. Το καθολικό της, βασιλική με τρούλο, έχει κτιστεί το 1816 και έχει ιστορηθεί από τον φραστανιώτη ζωγράφο Β. Αποστόλη. Λίγο πριν το χωριό Νικάνωρ, ένας ανηφορικός αμαξιτός χωματόδρομος βγάζει σε ένα πυκνό δάσος μπροστά στην σκάλα (με τα 60 σκαλοπάτια) που οδηγεί στο καθολικό. Γιορτάζει στις 7 Αυγούστου.
*αρχιτεκτονική, μονή, ζωγραφική, αγιογραφία
Μονή Μολυβδοσκέπαστης:
250 μ. από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, πλάι στον ήρεμο Αώο, η μονή Μολυβδοσκέπαστης επιβάλλει την ζωντανή παρουσία της είναι ενεργό ανδρικό μοναστήρι της ιεράς Μητροπόλεως Δρυϊνουπόλεως και Πωγωνίου με τα υψηλά τείχη της και τον τρούλο των 15 μέτρων. Το όνομα της οφείλει στην παλιά μολυβένια στέγη της που έχει σήμερα αντικατασταθεί από σχιστολιθικές πλάκες. Η ιστορία της χάνεται στον πρώιμο μεσαίωνα. Η παράδοση που θέλει για ιδρυτή της τον βυζαντινό αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Πωγωνάτο και μια επιγραφή στο εσωτερικό του καθολικού της συμμαχούν για μια πρώτη χρονολόγηση στον 7ο αιώνα. Η ίδια η κατασκευή του καθολικού μαρτυρεί τρεις τουλάχιστον φάσεις : αρχικά ο μικρός τρίκογχος χώρος με τον τρούλο (11ος αι.), στη συνέχεια η σταυρεπίστεγη αίθουσα του 14ου αιώνα (από τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Παλαιολόγο) και τέλος ο ανοιχτός νάρθηκας που χωρίζεται από τον κυρίως ναό με μια ξυλόγλυπτη δρύινη θύρα με παραστάσεις από την Αγία Γραφή, υπέροχο δείγμα της τοπικής τέχνης. Μοναδικά και τα λίθινα υπολείμματα στην βάση του περίτεχνου ξυλόγλυπτου τέμπλου του 16ου αι. . Εδώ λειτουργούσε από τον 14ο αι. και σχολή χειρογράφων. Οι αγιογραφίες είναι του 16ου αι . Καλύπτουν παλιότερη αγιογράφηση του 14ου. Ιστορημένο και το κομψό χαγιάτι της. Από την πλούσια βιβλιοθήκη της σώζεται μόνο το Ευαγγέλιο του 16ου αι. με την αργυρή στάχωση, το οποίο φυλάσσεται στην 8η Εφορεία Βυζαντινών Μνημείων στα Ιωάννινα. Γιορτάζει τον 15αύγουστο.
*αρχιτεκτονική, μονή, ξυλογλυπτική,αγιογραφία
Mονή Στομίου:
Η Παναγιά η Στομιώτισσα, μνημείο του 1774 και ενεργό ανδρικό μοναστήρι , φυλάει τα στενά της χαράδρας του Αώου, χτισμένη σε ένα ύψωμα με μαγευτική θέα. Από την παλαιά μονή (1590) στη θέση Παλιομονάστηρο, στην απέναντι όχθη του ποταμού έχουν μεταφερθεί στην σημερινή τμήματα του τέμπλου, εικόνες και λείψανα αγίων. Το καθολικό είναι σταυρεπίστεγη βασιλική. Γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
Φτάνουμε μετά από πορεία μιάμισης ώρας σε ευκολοδιάβατο μονοπάτι από το γεφύρι της Κόνιτσας ακολουθώντας την αριστερή όχθη του ποταμού.
*αρχιτεκτονική, μονή, θέα.
Μονή Γκούρας:
2 χλμ δυτικά από το Αηδονοχώρι η σταυροπηγιακή μονή της Γκούρας είναι χτισμένη σε επίπεδα στην κορυφή τεράστιου βράχου. Μνημείο του 16ου αι.
*αρχιτεκτονική, μονή
Μονή Ζέρμας (σημερινή Πλαγιά):
Στα 3 χλμ. από την εθνική οδό Κόνιτσας Κοζάνης απέναντι από το χωριό Πλαγιά, μέσα σε δάσος από δρυς και γάβρους δίπλα σε μια πηγή για το πότισμα των ζώων, η μονή Ζέρμας, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, φέρει έντονα τον χαρακτήρα του μαστοροχωρίου που την φιλοξενεί. Το καθολικό της,(1656), τρίκλιτη βασιλική με 3 τρούλους, έχει μαρμάρινες παραστάδες στην είσοδο και υπέρθυρο και μαρμάρινη Ωραία Πύλη με ανάγλυφες διακοσμήσεις. Γιορτάζει τον 15αύγουστο.
* αρχιτεκτονική, μονή, πανηγύρι, γλυπτική
Ναός Αγίου Αθανασίου Κλειδωνιάς:
Ναός του 1617 με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες.. Ανηφορικό μονοπάτι από την σημερινή Κλειδωνιά. Πορεία μιάμισης ώρας. Υπάρχει και αμαξιτός χωματόδρομος.
*αρχιτεκτονική, μονή, τοιχογραφίες
Μονή Αγίων Αναργύρων στην θέση Κλειδί:
Από την γέφυρα του Βοϊδομάτη ακολουθώντας το διατηρημένο μονοπάτι στην δεξιά όχθη του ποταμού, μετά από μια ώρα δρόμο : η μονή Αγίων Αναργύρων με το μικρό σταυρεπίστεγο καθολικό, τον σχεδόν τετράγωνο τρούλο της και τις 4 μικρές πολεμίστρες της χτισμένη το 1658 και ιστορημένη το 1666 συντροφεύει ένα τοπίο που ενθουσιάζει και τον πιο απαιτητικό φυσιολάτρη. Πίσω από το μοναστήρι : τα ασκηταριά με τις εντυπωσιακές σπηλιές.
*αρχιτεκτονική, μονή, φυσικό κάλλος, αγιογραφία
|