comitech

εκτύπωση θέματος

Η άλλη μεγάλη κατηγορία υφαντών περιλαμβάνει τα είδη οικιακού εξοπλισμού. Στην κατηγορία αυτή σώζονται αρκετά δείγματα σημείο που να μπορεί κανείς να σχηματίσει μία ολοκληρωμένη εικόνα της λειτουργίας του σπιτιού αλλά και των ιδιαιτέρων αναγκών που καθορίζονται από τους κοινωνικούς, γεωγραφικούς και ανθρωπολογικούς παράγοντες. Πρόκειται για μία μεγάλη ποικιλία καλυμμάτων δαπέδου, χαλιών, κουβερτών, φλοκατών, στρωσιδιών για τον τοίχο, το τζάκι, τα μπάσια, μαξιλάρια, βελέτζες, ιχράμια, μπάντες, πετσέτες κ.ά. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα υφαντά που γινόταν για τα ζώα, τα τσόλια, τα ταγάρια, χαράρια (σάκοι μεταφοράς) δισάκια, ταϊστάρια κ.ά.
) ιχράμι: σαν λέξη προέρχεται από το τούρκικο mihrab τάπητα προσευχής του μουσουλμάνου. Το έφεραν οι Οθωμανοί. Αρχικά υιοθετήθηκε από την άρχουσα τάξη και στην συνέχεια το πήραν οι υπόδουλοι. Υπάρχουν διάφορα είδη ιχραμιών: αγκώνα, για το μπάσι, για το κεφάλι.
α) ιχράμι αγκώνα: στρωσίδια καθιστικού. Δύο όμοια υφαντά γύρω από το τζάκι. Πάνω σε αυτό κοιμούνταν μέχρι τα τελευταία χρόνια το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Τα στρωσίδια του καθιστικού είναι τετράγωνα ή παραλληλόγραμμα, ενώ το εσωτερικό τους είναι μονόχρωμο συνήθως. Τα γιορτινά είναι με πολλά μοτίβα με εσωτερική μπορντούρα. Ποικίλουν σε πυκνότητα και σχέδια θέμα προσωπικής επιλογής. Στο τέλος του 19ου αιώνα υπάρχουν στρωσίδια με γιρλάντες. Στρωσίδι με γιρλάντα περασμένο από νεροτριβή ώστε να γίνεται χοντρότερο για χειμερινή χρήση. Η εξελιγμένη αυτή μορφή δεν αναίρεσε τις παλαιότερες, απλώς συνυπήρξε με αυτές.
β) ιχράμι κεφαλής: το φορούν οι γυναίκες το χειμώνα ριγμένο στην πλάτη. Διακοσμημένο με ζωγραφικά γεωμετρικά και ανάμικτα στοιχεία. Μπλε για την καθημερινή χρήση άσπρα και κόκκινα τα γιορτινά, η χρήση του ατονεί από το 1970.
μπερντές: υφαντό στρωσίδι. Δύο είδη: α) μπερντές της πόρτας: κάθετη χρήση στην πόρτα. Διακόσμηση καμάρας, παραπέμπει σε ανατολίτικη υφαντική. Υφαίνεται σε τρία φύλλα με υφάδι διαφορετικού χρώματος συνήθως κόκκινο, στη μέση με στημόνι και υφάδι ομοιόχρωμο διαφορετικού χρώματος συνήθως μπλε. Σταθερή αισθητική αλλά σταδιακά η χρήση του περιορίζεται.
β) μπερντές τζακιού: οριζόντια ύφανση, διακόσμηση. Διαιρείται σε δύο ζώνες μία κόκκινη και μία μπλέ (κάποτε και πράσινη) με μία ευδιάκριτη κλίμακα την καμάρα.
γ) μπάντα: παραλλαγή χωρίς καμάρα
5) κιλίμι: στρώνεται στο εσωτερικό του σπιτιού στο δάπεδο, διακρίνεται από το χαλί. Το χρησιμοποιούσαν στο δάπεδο στις περιπτώσεις που καθόταν επάνω σε αυτό. Ανατολικής προέλευσης η κατασκευή και η διακόσμηση του. Η εξάπλωση του συνδέεται με την ανέγερση σπιτιών με σανίδι στο πάτωμα. Τα σπίτια που μέχρι τις αρχές του αιώνα είχαν χώμα, όπου απαιτούνταν υφάσματα χοντρά χρησιμοποιούσαν μονόχρωμα κιλίμια στο χρώμα του προβάτου με γίδινο μαλλί και μαλλί προβάτου. Κάθε οικογένεια που ανέβαινε οικονομικά το αποκτούσε στα μεγέθη μεγάλων δωματίων, παίρνει στοιχεία και υιοθετεί μοτίβα και σχέδια, τα οποία αναπαράγει στην τοπική αισθητική και τεχνική εκδοχή.
6) χαλιά
7) πετσέτες
8) κεντήματα σπιτιού.
9) τσόλια: βοηθητικά υφαντά για διάφορες χρήσεις π.χ για τα ζώα.
10) ταγάρια: είδος υφαντών τσαντών, που χρησιμοποιούσαν στις μετακινήσεις αλλά και για καθημερινές πρακτικές ανάγκες, π.χ. μεταφορά φαγητού στις εργασίες τους.