04/12/2007
Ο Λάζαρος
Αρχείο Ελληνικού Χορού
© Αρχείο Ελληνικού Χορού
|
|
Μέσα στην ʼνοιξη, την περίοδο της Σαρακοστής, σημαντική χριστιανική εορτή με ρίζες που ανάγονται σε παλιά έθιμα για την αναγέννηση της φύσης, ήταν η γιορτή του Λάζαρου.
Το έθιμο του Λάζαρου εορτάζονταν την παραμονή του Λαζάρου με με αγερμικές εκδηλώσεις των παιδιών, που με την συνοδεία ζυγιάς "κύπρων", κουδουνιών, τραγουδούσαν από σπίτι σε σπίτι, το Λάζαρο. Ένα παιδί της παρέας κρατούσε ένα καλάθι, στολισμένο με αγριολούλουδα όπου έβαζε τα αυγά που τους έδιναν οι νοικοκυρές.
Σε κάθε σπίτι έλεγαν τα κάλαντα του Λαζάρου (Καλώς σας ηύρε ο Λάζαρος, Ήρθε ο Λάζαρος ήρθαν τα βάγια, Σήμερον έρχεται ο Χριστός, Καλησπέρα σας καλή βραδιά σας) και συχνά ανάλογα με την επιθυμία του νοικοκύρη και ένα δεύτερο τραγούδι με παινέματα για να ευχηθούν στον νοικοκύρη. ʼλλα θέματα των τραγουδιών αναφέρονταν στο Πάσχα που πλησίαζε και στον Αη Γιώργη.
Καλησπέρα σας καλή βραδιά σας(1)
Καλησπέρα σας καλή βραδιά σας,
Καλώς ήλθαμε στην αφεντιά σας
κι αν κοιμόσαστε να σηκωθείτε
και το Λάζαρο να υποδεχθείτε.
Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια,
ήρθε κι' η γιορτή μεγάλη κι άγια
ʼλλοι έλεγον τα λόγια τ' άγια
κι άλλοι έκοβον κλάδους και βάγια.
Κίνησε ο Χριστός στην πόλη Βηθανία,
εύρε απάντηση Μάρθα και Μαρία
και τας ερωτά με μακροθυμία:
Μάρθα πουν' ο Λάζαροζ πουν, ο αδελφός σας
πούνε ο φίλος μου ο αγαπητός σας;
Λέν' αφέντη μου είν' αποθαμένος,
και στον τάφο του τετραμερισμένος.
Ας υπάγομε να τον ιδούμε
και τον τάφο του να λυπηθούμε.
Όλοι τρέξαντες μικροί μεγάλοι
φίλοι του Χριστού, Εβραίοι κι άλλοι.
Ως τα νήπια ως παιδίον
βρέφος ως για την πομπή των Ιουδαίων.
Η Μάρθα κι' η Μαγδαληνή
Κι' η μάνα του Λαζάρου
και του Ιακώβου η αδερφή
κι οι τέσσερις αντάμα,
σαν πήραν το στρατί στρατί
στρατί το μονοπάτι
το μονοπάτι τσ' έβγαλε
μες στου Ληστού την πόρτα.
ʼνοιξε πόρτα του ληστού
και πόρτα του Πιλάτου
κι' η πόρτα από το φόβο
της άνοιξε μοναχή της .
Κοιτάει δεξιά κοιτάει ζερβά κανένα δεν γνωρίζει
κοιτάει και δεξιότερα βλέπει τον Ιωάννη.
Αη Γιάννη - Αη Γιάννη Πρόδρομε και Βαπτιστά του Γιου μου,
μην είδες τον Ιγιόκα μου και τον Μονογενή μου;
Είχα Υιόν μονογενή κι εκείνον Σταυρωμένον.
Βλέπεις εκείνο το γυμνό τον παραπονεμένο
όπου φορεί ακάνθινο και λίβανο από τον 'Αγιο Τάφο;
Εκείνος είν ο Γιόκας σου κι' εμέ Διδάσκαλός μου.
Και του χρόνου
και το αυγό παρόν
'Αλλο ένα τραγούδι του Λαζάρου Παίνεμα για τα ζευγάρια που είχαν μικρό
ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟ: (Λελόβου)
'Ενα μικρό μικρούτσικο μικρό στη σαρμανιτσα
μικρό που τόχει η μάνα του μικρό κι'η αδελφή του
Το έλουζαν το χτένιζαν και στο σχολειό το στέλναν
Το καρτερεί δάσκαλος με μια χρυσή βεργούλα
Το καρτερεί η δασκάλισσα με δύο κλωνάρια μόσχο
Μόσχο πού είναι τα γράμματα που είναι ο λογισμός σου;
Τα γράμματα είναι στο χαρτί κι ο νους μου πέρα πέρα
περά περά κι' αντίπερα πέρα στις μαυρομάτες
Πόχουν τα μάτια σαν ελιά, τα φρύδια σαν γαϊτάνια
πόχουν και τα ξανθά μαλλιά σαράντα πέντε πήχες
στους ουρανούς τα πέταγαν στους κάμπους τα λευκαίνουν
και μες στην ακροθαλασσιά τα λεοκοκοπανάνε .
Στην πόλη της Πρέβεζας έλεγαν το:
Καλώς μας ήρθε ο Λάζαρος και φέτος και του χρόνου
Με τάσπρα με τα κόκκινα και με τα λουλουδάτα
.
1. Παπαδημητρίου Δ. , Τραγούδια του Λαζάρου «Πρεβεζάνικα Χρονικά» Τεύχος 5, Ιανουάριος Μάρτιος 1985. σελ13
|