Αρχείο Ελληνικού Χορού © Αρχείο Ελληνικού Χορού

εκτύπωση θέματος

Ο χορός ήταν γνωστός με τις ονομασίες, «Στα δύο» ή "Μέσα-έξω", γιατί το χορευτικό του μοτίβο απαρτιζόταν από 4 κινήσεις από τις οποίες οι δύο γίνονταν προς το κέντρο του κύκλου (μέσα) και οι άλλες δύο προς τα πίσω. (έξω), Συναντάται επίσης ως "Κλειδωτός", ή "Κλειστός" γιατί οι χορευτές κοντά ο ένας στο άλλον πιάνονται αγκαζέ από τις παλάμες και με λυγισμένους τους αγκώνες – θηλυκωτά. Χορεύονταν κυκλικά από άνδρες και γυναίκες, σε όλη σχεδόν την Ήπειρο συχνά και με τα χέρια κάτω, η με λυγισμένους αγκώνες(1).

Ο χορός συνοδεύεται από μουσικά όργανα και τραγούδι ή μόνο από τραγούδι σε δίσημους και τρίσημους ρυθμούς.

Γνωστά συνοδευτικά τραγούδια: Δημάκη, Είμαι μικρό το μαύρο, κ.ά.

Σήμερα ο "Κλειδωτός" χορεύεται από άνδρες και γυναίκες, στις διάφορες περιοχές, με το χορευτικό του μοτίβο να σχηματίζεται συνήθως από 5 κινήσεις.

Είμαι μικρό το μαύρο
Κινησιολογική ανάλυση.


Ο ΔΗΜΑΚΗΣ (*)

Αχός βαρύς ακούγεται, Δημάκη, Δημάκη,
και βρονταριά μεγάλη, Δημάκη μου λεβέντη.

Μήνα βουβάλια σφάζονται, Δημάκη, Δημάκη,
μήνα θεριά μαλώνουν, Δημάκη μου λεβέντη.

Ο Μπουκαβάλας πολεμάει, Δημάκη, Δημάκη,
με δυο με τρεις χιλιάδες, Δημάκη μου λεβέντη,

Ένα πουλάκι φώναξε, Δημάκη, Δημάκη,
από ψηλή ραχούλα, Δημάκη μου λεβέντη.

Παιδιά πάψτε τον πόλεμο, Δημάκη, Δημάκη,
πάψτε το τουφεκίδι, Δημάκη μου λεβέντη.

Να κατακάτσ' ο κουρνιαχτός, Δημάκη, Δημάκη,
να μετρηθεί τ' ασκέρι, Δημάκη μου λεβέντη.

Μετριούνται οι Τούρκοι τρεις φορές, Δημάκη, Δημάκη,
και λείπουν τρεις χιλιάδες, Δημάκη μου λεβέντη.

Μετριούνται τα κλεφτόπουλα, Δημάκη, Δημάκη
και λείπουν τρεις λεβέντες, Δημάκη μου λεβέντη.



1. Συχνά η περίσταση καθόριζε και τη λαβή του χορού. Σε χορευτικές εκδηλώσεις «με το στόμα», χωρίς όργανα, και με πάνδημη συμμετοχή πιάνονταν αγκαζέ, ενώ η λαβή με λυγισμένους αγκώνες προτιμούνταν σε χορευτικές περιστάσεις που επέτρεπαν την αυτοέκφραση. Για το λόγο αυτό συχνά ο πρωτοχορευτής κρατείται με τον δεύτερο με λυγισμένους αγκώνες ενώ οι άλλοι διατηρούν τη θηλυκωτή λαβή.

*( χορεύεται στα δυο αλλά και στα τρία)