comitech

εκτύπωση θέματος

Ιερά Μονή Τσούκας:
Στο χείλος της χαράδρας του Αράχθου, βορειανατολικά του Ελληνικού, η θαυματουργή Παναγιά της Τσούκας τα βλέπει όλα χωρίς να την βλέπει κανείς. Κρυμμένη στον ασυνήθιστα υψηλό περίβολό της, πέτρα στην πέτρα, ένα με το τραχύ τοπίο. Ενοριακό ανδρικό μοναστήρι προσελκύει πλήθος προσκυνητών κάθε χρόνο με αποκορύφωμα την ημέρα της γιορτής του στις 8 Σεπτεμβρίου. Ο επισκέπτης εισέρχεται από μια επιβλητική είσοδο με εξαιρετικής τεχνικής τοξωτό υπέρθυρο και ορθογώνιο πλαίσιο όπου η επιγραφή με την χρονολογία 1190. Ιδρυτής φέρεται ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ισαάκιος Κομνηνός. Το συγκρότημα διατηρεί, σε πολύ καλή κατάσταση τα κελλιά , την στέρνα και το καθολικό του, μονόχωρο ναό με πλάγιους χορούς, καμάρες και χαμηλό τυφλό θόλο στην συνάντησή τους. Χτισμένος από πελεκητές λευκές πέτρες ορθογώνιες σε οριζόντιες στρώσεις θυμίζει την Κοίμηση της Θεοτόκου στα γειτονικά Πλαίσια και της Αγίας Παρασκευής στο Πάτερο. Η ανεπίχριστη ανωδομή του προστώου μαρτυρεί την ποιότητα των κατασκευών της εποχής. Οι τοιχογραφίες του μνημείου, που σύμφωνα με επιγραφή εχρυσώθησαν το 1779, δίνουν ένα terminus post quem για την οικοδόμησή του. Ο άγνωστος αγιογράφος φαίνεται να ανήκε στην σχολή του Καπεσόβου.
Η μονή είχε μεγάλη περιουσία, και στα Ιωάννινα και συντηρούσε την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας το Σχολείο του Ελληνικού.
*αρχιτεκτονική, μονή, αγιογραφία, ιστορία

Ιερά Μονή Φανερωμένης Φορτοσίου:
Λίγο μετά την διακλάδωση της οδού Ιωαννίνων – Καλεντζίου προς το Φορτόσι, ένας κατάφυτος ήρεμος λόφος στα αριστερά του δρόμου κρύβει ζηλότυπα έναν από τους θησαυρούς της τοπικής παράδοσης : τον ναό της Φανερωμένης. Χτισμένη το 1787 με δαπάνη των κατοίκων του Φορτοσίου, του Κωστητσίου και της Νίστορος στην θέση του καθολικού μιας παλιάς μονής του 15ου αι., από την οποία τίποτα πια δεν σώζεται, είναι για τους ντόπιους ο ομφαλός των Κατσανοχωρίων. Η τοποθεσία είναι μαγευτική. Στις αρχές της άνοιξης ο τόπος γεμίζει από ευωδιαστά μανουσάκια (αγριομενεξέδες) και ένα σωρό άλλα αγριολούλουδα. Η πετρόκτιστη τρίκλιτη βασιλική με εσωτερικό τρούλο και γυναικωνίτη έχει ιστορηθεί από 3 διαφορετικά τοπικά. συνεργεία : τους Κωνσταντίνο και Στέργιο από την Κορύτιανη, τον Νικόλαο Πλακύδα και τον γιο του Αθανάσιο από το Φορτόσι και τους Χρήστο (ιερέα) και Γεώργιο, αυτάδελφο, από την Κορύτιανη και είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα της «σχολής» που αναπτύχθηκε στην περιοχή τον 18ο και 19ο αι.. Η Φανερωμένη έχει κηρυχτεί διατηρητέο μνημείο και γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο με πανηγύρι που συγκεντρώνει όλους τους κατσανοχωρίτες.
*αρχιτεκτονική, ναός, τοπικό συνεργείο αγιογράφων, διατηρητέο μνημείο

Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Πάτερο:
Ανάμεσα σε πεύκα, κυπαρίσια, κρανιές και βατομουριές, μια μονόκλιτη βασιλική με έντονο κοσμικό χαρακτήρα, κτίσμα του 1914 (από το συνεργείο του πρωτομάστορα Κύρκου εκ Χουλιαράδων), καταλαμβάνει την θέση του καθολικού της παλιάς μονής του 15ου αι. 2 βαθίσκια πλατάνια και 2 πηγάδια συμπληρώνουν το σκηνικό. Γιορτάζει της Ζωοδόχου Πηγής.
*αρχιτεκτονική, ναός

Ιερά Μονή Ιωάννου του Προδρόμου στα Πλαίσια:
Ανάμεσα Πλαίσια και Πηγάδια το καθολικό της παλαιάς μονής Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, μνημείο του 1770.
*ναός

Ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στα Πλαίσια:
Τρίκλιτη βασιλική του 1634 με στοιχεία σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο. Εξαιρετικές οι αγιογραφίες του 1664. Εικονογραφούνται θέματα σπάνια που έχουν σχέση με την πίστη και το δόγμα. Αξιοσημείωτη η δυτικότροπη Σταύρωση.
*ναός, αγιογραφία

Ιερός ναός Αγίας Παρασκευής στο Φορτόσι:
Χτισμένος το 1650, ο ναός της Αγίας Παρασκευής στο Φορτόσι είναι τρίκλιτη και τρισυπόστατη βασιλική με οκτάπλευρο τρούλο. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της είναι από τα παλιότερα της Ηπείρου. Γιορτάζει στις 26 Ιουλίου με πανηγύρι.
*ναός, ξυλόγλυπτο τέμπλο

Ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Ελληνικό:
Ο ναός βρίσκεται μέσα στον οικισμό, είναι χτισμένος το 1661 και έχει ιστορηθεί από γραμοστηνούς αγιογράφους το 1662. Πανηγυρίζει τον 15αύγουστο.
*ναός, αγιογράφοι από την Γράμοστα


Ιερός ναός του Γενεθλίου της Θεοτόκου στην Κορύτιανη:
Μνημείο του 1594. Ιστορημένο γύρω στο 1610. Σπάνιο θέμα η εικονογράφηση των στιχηρών των Χριστουγέννων, που συναντάμε και στο μοναστήρι της Πλάκας.
*ναός, αγιογραφία

Ιερός ναός Αγίου Βλασίου Αετορράχης:
Στην είσοδο του χωριού, ένα δενδροφυτεμένο μικρό ύψωμα φιλοξενεί την αρχαιότερη εκκλησία του χωριού: τον ʼγιο Βλάσιο. Μια σεμνή μονόχωρη βασιλική αγιορείτικου τύπου, χτισμένη το 1657, γεμάτη αγιογραφίες (1788)από το χέρι του Κωνσταντίνου και του μαθητή του Στέργιου που είναι γνωστοί κι από την εικονογράφηση της Φανερωμένης Φορτωσίου.
*ναός, τοπικό συνεργείο αγιογράφων